دهانه مرموز کشف شده در کف اقیانوس ممکن است سرنخی تازه از حوادث منجر به انقراض دایناسورها را به ما بدهد - طراحی وبسایت

به گزارش طراحی وبسایت، عجیب است که کف اقیانوس های زمین بسیار کمتر از سطح مریخ کاوش شده است. هنگامی که گروهی از دانشمندان اخیراً از بستر دریا و رسوبات باستانی زیر آن نقشه برداری کردند، چیزی را کشف کردند که شبیه یک دهانه برخوردی سیارکی است.

این دهانه که از روی کوه آتشفشان همجوار خود نادیر Nadir نامگذاری شده، همان قدمت برخورد سیارک بزرگ در خاتمه دوره کرتاسه را دارد، یعنی حدود 66 میلیون سال پیش، همان زمانی که دایناسور ها از میان رفتند.

این یافته که در نشریه Science Advances منتشر شده، این سؤال را مطرح می نماید که آیا این دهانه ممکن است به نحوی با برخورد سیارک Chicxulub مرتبط باشد یا خیر.

این دهانه با استفاده از بازتاب لرزه ای seismic reflection در بخشی از پروژه بزرگ تر برای بازسازی جداییت کتونیک آمریکای جنوبی از آفریقا در دوره کرتاسه شناسایی شد.

انعکاس لرزه ای به روشی مشابه سونوگرافی عمل می نماید، امواج فشار به کف اقیانوس ارسال می شوند و انرژی منعکس شده تشخیص داده می گردد. این داده ها به ژئوفیزیکدانان و زمین شناسان اجازه می دهد تا آرایش سنگ ها و رسوبات را بازسازی نمایند.

دانشمندان با مرور این داده ها در خاتمه سال 2020، با یک ویژگی بسیار غیر معمول روبرو شدند.

در میان رسوبات صاف و لایه ای فلات گینه در غرب آفریقا، دهانه بزرگی پیدا شد که کمی کمتر از 10 کیلومتر عرض و چند صد متر عمق داشت و زیر چند صد متر رسوب مدفون شده بود.

بسیاری از ویژگی های این دهانه با منشأ ضربه سازگار است، از جمله مقیاس دهانه، نسبت ارتفاع به عرض، و ارتفاع لبه دهانه. وجود رسوبات پر هرج و مرج در خارج از کف دهانه نیز مانند پرتاب این مواد به نظر می رسد.

البته دانشمندان فرآیند های احتمالی دیگری را در نظر گرفتند که می توانست چنین دهانه ای را تشکیل دهد، مانند فروپاشی یک آتشفشان زیردریایی یا یک ستون (یا پوشک) نمک در زیر بستر دریا. انتشار گاز به صورت انفجاری از زیر سطح نیز می توانست دلیلی دیگر باشد. اما هیچ یک از این احتمالات با زمین شناسی محل یا هندسه دهانه همخوانی نداشت.

پس از شناسایی و معین کردن دهانه، مدل های کامپیوتری یک رویداد برخورد را ساخته شد. شبیه سازی برخورد سیارکی به قطر 400 متر با اقیانوسی با عمق 800 متر را بازسازی می کرد.

شبیه سازی نشان می داد که در این صورت یک ستون آب به عرض 800 متر و بعلاوه حجم قابل توجهی از رسوب تبخیر شده ایجاد می گردد و این برخورد از صد ها کیلومتر دورتر قابل مشاهده بوده است.

امواج شوک ناشی از این برخورد معادل زلزله 6.5 یا 7 ریشتری بوده که احتمالاً باعث رانش زمین در زیر آب در منطقه شده و زنجیره ای از امواج سونامی را سبب شده است.

انفجار هوای ناشی از این برخورد بزرگتر از هر چیزی است که در تاریخ ثبت شده روی زمین سابقه داشته. انرژی آزاد شده تقریباً هزار برابر بیشتر از انرژی حاصل از فوران اخیر تونگا بوده است!

کلا سه ایده در خصوص رابطه احتمالی این دهانه با برخورد سیارکی وجود دارد.

اولین مورد این است که این دهانه پس از شکسته شدن سیارک مادر ایجاد شده و قطعه ای از آن به این قسمت برخورد نموده است.

اگرچه این احتمال برای یک سیارک سنگی کم است، اما این جداشدگی دقیقاً همان چیزی است که برای دنباله دار شومیکر-لوی 9 رخ داد که در سال 1994 با مشتری برخورد کرد.

احتمال دیگر این است که نادیر بخشی از یک خوشه ضربه ای با عمر طولانی تر بوده است که در اوایل تاریخ منظومه شمسی در اثر برخورد کمربند سیارکی شکل گرفته باشد.

این برخورد ممکن است رگباری از سیارک ها را به درون منظومه شمسی فرستاده باشد، که ممکن است در یک دوره زمانی طولانی تر، شاید یک میلیون سال یا بیشتر، با زمین و سایر سیارات داخلی برخورد نموده باشند.

در نهایت، البته، این ممکن است فقط یک تصادف حالص سیارکی بوده باشد. ما انتظار داریم هر 700 هزار سال یا بیشتر، یک سیارک به این میزان به زمین بخورد.

با این حال، در حال حاضر نمی توانیم به طور قطعی بگوییم که دهانه نادیر در اثر برخورد یک سیارک شکل گرفته. برای تایید بایستی نمونه هایی از کف دهانه گرفته گردد و مواد معدنی که تنها با فشار های شوک شدید ایجاد می شوندِ در آن شناسایی شوند.

برای این منظور، اخیراً پیشنهادی برای حفاری دهانه در برنامه بین المللی کشف اقیانوس ارائه شده است.

اما شاید مهمترین چیز برای آنالیز این باشد که آیا اتفاقی مشایه در آینده نزدیک رخ می دهد؟ بعید است، اما مثلا سیارک بننو در حال حاضر در مدار نزدیک زمین قرار گرفته است. این سیارک یکی از دو جرم خطرناک منظومه شمسی است که احتمال برخورد آن با زمین در چند قرن آینده یک در 1750 است.