فهرستی جامع از تمام گازهای گلخانه ای موجود - طراحی وبسایت

به گزارش طراحی وبسایت، به هنگام صحبت در مورد گازهای گلخانه ای نخستین اسامی که به فکر خطور می نمایند، دی اکسید کربن و متان هستند، و این تعجب آور نیست چرا که هر دو جزء شناخته شده ترین آنها به حساب می آیند. با این حال لیست حال حاضر گازهای گلخانه ای به طور قابل توجهی طویل بوده و دارای اسامی زیادی است.

اگر بخاطر گازهای گلخانه ای نبود، دمای نزدیک سطح زمین به حدود 15 درجه سانتیگراد می رسید یعنی کمتر از آنچه در حال حاضر است. حال این سئوال مطرح می گردد که اگر وجود این گازها برای سیاره زمین تا این اندازه اهمیت دارد، پس چرا همواره به بدی از آنها یاد می گردد؟

گازهای گلخانه ای در اصل ترکیبات شیمیایی موجود در اتمسفر یا جو زمین هستند که با جذب اشعه های مادون قرمز از خورشید و انتشار آنها در محدوده مادون قرمز حرارتی به تنظیم دمای نزدیک سطح زمین یاری می نمایند. همانطور که در ابتدا اشاره کردیم، اگر بخاطر این گازها نبود، دمای زمین بسیار کمتر از دمای کنونی می شد و زندگی برای گیاهان، حیوانات یا انسان به طور یکسان پیش نمی رفت.

شناخته شده ترین اسامی موجود در لیست گازهای گلخانه ای، بخار آب، دی اکسید کربن، متان، اکسید نیتروژن و اوزون را شامل می گرددشناخته شده ترین اسامی موجود در لیست گازهای گلخانه ای، بخار آب، دی اکسید کربن، متان، اکسید نیتروژن و اوزون را شامل می گردد. غیر از این اسامی، گازهایی همچون کلروفلوروکربن ها (CFCs)، هیدروفلوروکربن ها (HFCs)، پرفلوروکربن ها (PFCs)، هگزافلورید سولفور، تری فلوئورید نیتروژن و غیره هم در این لیست جای دارند. به این دلیل که این گازها در مقادیر کم در جو زمین موجود می باشند، به اندازه دی اکسید کربن یا متان شناخته شده نیستند.

دلیل آنکه امروزه گازهای گلخانه ای به طور بد جلوه داده شده اند، در اصل بخاطر سهم آنها در پدیده گرمایش دنیای یا گرم شدن کره زمین است. از بیشتر این گازها بخاطر دارا بودن پتانسیل گرم ساختن کره زمین به بدی یاد می گردد. اندازه پتانسیل گرمایش دنیای با حروف اختصاری GWP با کارآیی مولکول به عنوان یک گاز گلخانه ای و طول عمر جوی آن معین می گردد. (طول عمر جوی یک گاز گلخانه ای میانگین زمان تقریبی خواهد بود که این گاز پس از انتشار در جو زمین باقی می ماند).

لیست گازهای گلخانه ای

گازهای گلخانه ای	طول عمر به سال	*اندازه پتانسیل گرمایش دنیای (GWP)
دی اکسید کربن	200	1
متان	12	25
اکسید نیتروژن	114	298
کلروفلوروکربن ـ 11	45	4750
کلروفلوروکربن ـ 12	100	10900
کلروفلوروکربن ـ 13	640	14400
کلروفلوروکربن ـ 113	85	6130
کلروفلوروکربن ـ 114	300	10000
کلروفلوروکربن ـ 115	1700	7370
هالون ـ 1301	65	7140
هالون ـ 1211	16	1890
هالون ـ 2402	20	1640
تتراکلرید کربن	26	1400
متیل برمید	0ر7	5
متیل کلروفورم	5	146
هیدرو کلروفلوروکربن ـ 21	7ر1	151
هیدرو کلروفلوروکربن ـ 22	12	1810
هیدرو کلروفلوروکربن ـ 123	3ر1	77
هیدرو کلروفلوروکربن ـ 124	8ر5	609
هیدرو کلروفلوروکربن ـ b141	3ر9	725
هیدرو کلروفلوروکربن ـ b142	9ر17	2310
هیدرو کلروفلوروکربن ـ ca225	9ر1	122
هیدرو کلروفلوروکربن ـ cb225	8ر5	595
هیدروفلوروکربن ـ 23	270	14800
هیدروفلوروکربن ـ 32	9ر4	675
هیدروفلوروکربن ـ 41	7ر3	92
هیدروفلوروکربن ـ 125	29	3500
هیدروفلوروکربن ـ 134	6ر10	1100
هیدروفلوروکربن ـ a134	14	1430
هیدروفلوروکربن ـ 143	8ر3	4470
هیدروفلوروکربن ـ a143	52	4470
هیدروفلوروکربن ـ 152	6ر0	53
هیدروفلوروکربن ـ a152	4ر1	124
هیدروفلوروکربن ـ 161	5ر5	12
هیدروفلوروکربن ـ ea227	2ر34	3220
هیدروفلوروکربن ـ cb236	6ر13	1340
هیدروفلوروکربن ـ ea236	7ر10	1370
هیدروفلوروکربن ـ fa236	240	9810
هیدروفلوروکربن ـ ca245	6ر7	1030
هیدروفلوروکربن ـ mfc365	6ر8	794
هیدروفلوروکربن ـ 43 ـ mee10	9ر15	1640
پرفلوروکربن ـ 14	50000	7390
پرفلوروکربن ـ 116	10000	12200
پرفلوروکربن ـ 218	2600	8830
پرفلوروکربن ـ 318	3200	10300
پرفلوروکربن ـ 3- 1 - 10	2600	8860
پرفلوروکربن ـ 4- 1 - 12	4100	9160
پرفلوروکربن ـ 5- 1 - 14	3200	9300
هگزافلورید سولفور	3200	22800
تری فلوئورید نیتروژن	740	17200

* GWP در مقیاس صد ساله نسبت به دی اکسید کربن (CO2)

معین اندازه پتانسیل گرمایش دنیای بخار آب و اوزون سخت است و بنابراین از این لیست کنار گذاشته شده اند. البته این بدان معنا نیست که تهدید کمتری در این زمینه به حساب می آیند. در واقع این گازها با یکدیگر سهم عمده ای از گازهای گلخانه ای ترکیب جوی را تشکیل می دهند.

گازهای گلخانه ای اصلی

بخار آب

بخار آب و به عبارتی شکل گازی آب که در نتیجه تبخیر آب و یا تصعید یخ بدست می آید، حدود 33 تا 66 درصد گازهای گلخانه ای موجود در جو را تشکیل می دهد. غلظت بخار آب موجود در جو در سراسر دنیا برابر نیست و بنابراین معین اندازه پتانسیل گرمایش دنیای آن کار سختی است. عوامل آتروپوژنیک یعنی فعالیتهای انسانی در تشکیل بخار آب نقش دارند، اما مقدار بخار فراوری شده از این طریق عملاً هیچ است.

دی اکسید کربن

دی اکسید کربن در لیست گازهای گلخانه ای در مکان دوم قرار گرفته است، که 9 تا 26 درصد از کل ترکیب را تشکیل می دهد. در حالی که بخار آب عمدتاً در اثر فرایندهای طبیعی تبخیر شکل می گیرد، دی اکسید کربن در نتیجه فعالیتهای متعدد انسانی در هوا آزاد می گردد. از میان فعالیتهای انسانی سوزاندن سوخت های فسیلی مهمترین آنها به شمار می رود. از ماه مه 2013 غلظت دی اکسید کربن موجود در جو زمین به ppm 400 (بخش در میلیون) رسیده که افزایش قابل توجهی نسبت به ppm280 در عصر پیش صنعتی داشته است.

متان

متان بین 4 تا 9 درصد گازهای گلخانه ای را تشکیل می دهد، اما به دلیل قدرت بسیار آن تهدید بزرگ تری نسبت به دی اکسید کربن برای سیاره زمین به شمار میرود. در واقع توانایی آن در به دام انداختن گرما 25 برابر بیشتر از دی اکسید کربن است. متان در مقادیر زیاد در زیر پوسته زمین یافت می گردد. این گاز در زیر پوسته زمین در طول فرایند استخراج معدن آزاد می گردد. مطالعات انجام شده نشان می دهند که اندازه متان موجود در جو زمین از 700 بخش در میلیارد (ppb) به 1750 تا ppb 1818 در سال 2011 رسیده است.

اکسید نیتروژن

اکسید نیتروژن تنظیم نماینده طبیعی اوزون استراتوسفری است بطوریکه با اوزون واکنش نشان داده و موجب بوجود آمدن اثر گلخانه ای می گردد. بطور میانگین تأثیر اکسید نیتروژن در واحد وزن طی یک قرن 298 برابر تأثیر دی اکسید کربن است که این امر موجب شده علی رغم غلظت پایین آن تهدیدی برای محیط زیست به حساب آید. (اکسید نیتروژن 5 درصد از کل گازهای گلخانه ای ناشی از فعالیتهای انسانی در ایالات متحده در سال 2011 را تشکیل داده است).

اوزون

این گاز به طور تقریبی 3 تا 7 درصد مجموع گازهای گلخانه ای را تشکیل داده و به عنوان یک گاز گلخانه ای در قسمت فوقانی تروپوسفر عمل نموده و در آنجا انرژی مادون قرمز ساطع شده به وسیله زمین را جذب می نماید. همچون بخار آب، غلظت اوزن هم نابرابر است که این امر به نوبه خود معین مقدار پتانسیل گرمایش دنیای آن را سخت می سازد. با این حال، برخی معتقدند که نیروی تابشی اوزون موجود در لایه تروپوسفر تقریباً 25 درصد بیشتر از نیروی تابشی دی اکسید کربن است.

اثر گلخانه ای مدتهای مدیدی است که به عنوان عاملی مزاحم و مضر برای محیط زیست به شمار میروداثر گلخانه ای مدتهای مدیدی است که به عنوان عاملی مزاحم و مضر برای محیط زیست به شمار میرود. در واقع برخی کشورها حتی تا این حد پیش رفته که فراوری محصولاتی که منجر به انتشار گازهای مضری مانند کلروفلوروکربن می شوند را ممنوع اعلام نموده اند.

منبع: helpsavenature - Abhijit Naik

منبع: راسخون